Ekran Kartı

Ekran Kartı, bilgisayarın monitöre görüntü yansıtan donanım bileşenedir. Monitörde görülen her türlü görüntü ekran kartından elde edilen bilgilerden oluşur.
Ekran kartları sistemlerin anakartı üzerine PCI-Express, PCI, AGP veri yollarından biri ile bağlanmaktadır. Günümüzde Paylaşımsız Ekran Kartları genelde PCI-Express (PCI-E) arabirim kullanılmakta ve PCI-E veri aktarım hızının avantajları sebebiyle ayakta kalabilen tek arabirimdir. Bazı ekran kartları, USB veya Thunderbolt vb gibi bir arabirimle harici, özel bir yapıda üretilmekte ve taşınabilir olarak da kullanılabilmektedir.

Günümüzde ekran kartları için GPU üreten iki büyük firma bulunmaktadır. Bunlar, nVidia ve AMD (eski adıyla ATI) firmalarıdır. Bu firmalar arasındaki kıyasıya rekabet, her geçen gün ekran kartlarının GPU mimarilerini güçlendirmekte ve kapasitelerini de artırmaktadır.
nVidia, GeForce® RTX, GeForce® GT veya GeForce® GTX serisi ile, AMD ise Radeon™ RX veya Radeon™ RX VEGA serisi ürünleri ile anılmakta ve bilinmektedir.

Hangi Ekran Kartı ?

Günümüzde ev kullanıcıları ve Oyuncular güçlü ekran kartlarını tercih etmektedir, ki söz konusu markaların serilerinin ardından gelen sayılar ne kadar yüksek olursa ekran kartının da o kadar güçlü olduğu anlaşılmaktadır.
Örneğin nVidia GeForce RTX 2060 GPU barındıran bir kart, aynı markanın GeForce GTX 1060 kartından çok daha üstün özelliklere sahiptir. Aynı şekilde AMD Radeon RX VEGA 64 GPU barındıran bir kart, AMD Radeon RX 580 GPU içeren bir karttan çok daha üstün özelliklere sahiptir ve RX VEGA modelinin daha sonra çıkan, güncel bir ürün olduğunu ifade etmektedir.
Ekran kartı tercihi yaparken ürünlerin sadece Bit - Veriyolu bant genişliğine bakmak tek başına yeterli değildir. Aynı zamanda kartın üzerinde kullanılan bellek efektif frekans (MHz veya GHz) değerine de bakmak gereklidir. Bellekle grafik işlemcisinin haberleşmesinin hızlı olması ekran kartının performansını artıran en önemli etkendir. Bu frekans değeri ne kadar yüksekse, ekran kartı aynı derecede yüksek performans sunacak ve fiyatı da yeni teknoloji kullanması sebebiyle artacaktır. Kartlarda kullanılan GDDR2, GDDR3, GDDR5, GDDR5X, GDDR6 ve en son teknoloji ürünü HBM2 RAM’lerin frekansları birbirlerinden çok farklıdır ve GDDR6 ramlerin çalışma frekansları önceki nesil RAM lere göre çok daha yüksektir. Hali hazırda kullanıcılara GDDR6 ve HBM2 bellek içeren ürünler en güçlü ekran kartları olarak sunulmaktadır.

Ekran Kartları Sınıflandırması

Ekran kartları, Paylaşımlı veya Paylaşımsız (Dahili-Ayrık) grafik kartları (GPU) olarak sınıflandırılmaktadır.
Oyuncuların her geçen gün daha yüksek bir çözünürlükte ve daha akıcı grafiklerle oyun oynamak istemesi ve kurumsal kullanıcıların da grafik çizimlerini daha kısa sürede render edebilmesi güçlü grafik kartları ihtiyaçlarını doğurmaktadır. Bu nedenle sistemin anakartı veya işlemcisine entegre olmayan ve sadece bu güçlü grafik işlemleri için kullanılmak üzere tasarlanmış grafik işlemcileri (GPU-Grafik İşleme Ünitesi) ve sistem belleğinden bağımsız kendi bellekleri (RAM-Rastgele Erişimli Hafıza) olması sebebiyle bu kartlar Paylaşımsız Ekran Kartı olarak adlandırılmaktadır.
Paylaşımsız ekran kartlarının enerji tüketimi paylaşımlı ekran kartlarına kıyasla daha fazladır ve bu nedenle genelde masaüstü bilgisayarlarda kullanılan bu ekran kartları için güçlü bir güç kaynağına da (Power Supply-PSU) gereksinim duyulmaktadır.
Yeni bir ekran kartı sipariş etmeden önce, sisteminizde hazırda var olan güç kaynağının, ekran kartının çalışması için ihtiyaç duyacağı güç ve PCI-e bağlantı ihtiyaçlarını da karşılaması gerektiğini unutmayınız. Ürün sayfalarımızda yer alan teknik özellikler başlığı altında genelde Güç Gereksinimi ve Güç Tüketimi satırı ile Watt güç değerleri sizlere sunulmaktadır. Sisteminizin güç kaynağı seçtiğiniz ekran kartı için yetersiz kalıyorsa ihtiyaç duyulan yeni bir Güç Kaynağı/Power Supply ürünleri için Bilgisayar Parçaları > Bilgisayar Bileşenleri > Power Supply kategorimizi ziyaret edebilir ve bütçenize uygun bir ürünü seçebilirsiniz.

Paylaşımlı ekran kartları veya diğer bir adlandırma ile Dahili Ekran Kartları ise, kendi bellekleri olmadığı için paylaşımlıdır ve sistemin belleğini kullanıp toplam bellek miktarını azaltır. Bu kartlar geçmiş yıllarda anakart üzerinde bir yangaseti içerisinde yerleşik olarak sunulmaktayken, gelişen teknoloji sayesinde günümüzde CPU-İşlemciler üzerinde yerleşik olarak sunulmaktadır. Bütünleşik yapıları sebebiyle bu paylaşımlı kartlar bir yandan son derece düşük enerji tüketimiyle enerji tasarrufu sağlayıp kullanıcının temel grafik ihtiyaçlarını karşılamakta yeterliyken öte yandan ise çok güçlü grafik işlemleri için yetersiz kalmaktadır.
Bu dahili ekran kartları, iş ve ofis çalışmalarında kullanılan PC'lerde ve günlük temel bilgisayar ihtiyaçlarını gidermek isteyen kullanıcılar için yeterlidir. (Ofis programları kullanmak, video izlemek, internette gezinmek vb)